Şeytan

Kitaba L.Tolstoyun 2 povestini daxil etmişik. İnsanı yolundan azdıran Şeytan əməlinə Tolstoyun bir çox əsərlərində rast gəlmək olar. Görünür, Tolstoy, öz keçirdiyi hissləri təhlil etmək üçün «Şeytan» əsərini yazmalı olub. Əsər həddən artıq dramatik ruhdadır. Sanki hər an əsərin qəhrəmanının başına qeyri-adi əhvalat gələcəyi gözlənilir. Nəhayət gəlir də… Povestin iki sonluğunun olması isə onu göstərir ki, Tolstoy sonadək də Şeytana qalib gəlmək yolunu seçə bilməmişdi… «Ailə səadəti» povestində gızın öz qəyyumu olan rəhmətə getmiş atasının dostuna olan məhəbbətindən və onların evlənəndən sonra ailə həyatlarının ilk enişli-yoxuşlu illərindən danışılır. Ailə həyatı Tolstoyun digər əsərlərindən onunla fərqlənir ki, bu əsərdə qəhrəmanların ətraf mühitdən bir növ təcrid olunmuş şəxsi həyatından bəhs edilir. Hadisələr birinci şəxsin adından (ümumiyyətlə bu priyomdan Tolstoyun əsərlərində çox az istifadə olunubdur), özü də qadının adından aparılır.